مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان به موضوع پی و پی‌سازی اختصاص دارد. این مبحث به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث در مهندسی عمران، به بررسی اصول و ضوابط طراحی و اجرای پی ساختمان‌ها می‌پردازد.
دانلود مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان
اهمیت مبحث هفتم
پی به عنوان زیربنای ساختمان، نقش بسیار مهمی در انتقال بارهای وارده به زمین دارد. طراحی و اجرای صحیح پی، به طور مستقیم بر عمر مفید ساختمان، ایمنی ساکنان و مقاومت ساختمان در برابر حوادث طبیعی تأثیر می‌گذارد. از این رو، رعایت دقیق ضوابط مندرج در مبحث هفتم برای تمامی پروژه‌های ساختمانی الزامی است.
سرفصل های مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان
- کلیات
- ملاحظات طراحی و شناسایی ژئوتکنیکی زمین
- گودبرداری و پایش
- پی سطحی
- سازه های نگهبان
- پی های عمیق
- ژئوتکنیک لرزه ای
بدوجه بندی مبحث 7 برای آزمون ها
اجرا _ عمران:
- تعداد سوالات: 3-5 سوال
- اهمیت: الزامات اجرایی در پی‌سازی و خاک‌برداری.
نظارت عمران:
- تعداد سوالات: 3-4 سوال
- اهمیت: بالا
اجرا – معماری:
- تعداد سوالات: 4 الی 6 سوال
- درصد اهمیت: 10%
نظارت – معماری:
- اهمیت: متوسط
- تعداد سوالات: 2 تا 4 سوال
نکات مهم مبحث 7 در آزمون نظام مهندسی عمران
- انواع خاک‌ها و خواص آن‌ها: شناخت دقیق انواع خاک‌ها (رسی، ماسه‌ای، سنگی و …) و خواص مکانیکی آن‌ها مانند مقاومت برشی، تراکم‌پذیری و نفوذپذیری.
- انواع پی‌ها: آشنایی کامل با انواع پی (گسترده، نواری، مرکب، شمعی و …) و کاربرد هر یک در شرایط مختلف.
- بارهای وارده بر پی: محاسبه دقیق بارهای مرده، زنده، زلزله و سایر بارهای وارده بر ساختمان برای طراحی پی.
- عمق و ابعاد پی: تعیین عمق و ابعاد مناسب برای پی با توجه به نوع خاک، بارهای وارده و شرایط زمین‌شناسی.
- آرماتوربندی پی: آشنایی با اصول آرماتوربندی پی، مقدار و آرایش آرماتورها برای تحمل نیروهای کششی و برشی.
- تئوری‌های شکست خاک: آشنایی با تئوری‌های مختلف شکست خاک مانند مور کولمب و موهر-کولن برای محاسبه ظرفیت باربری پی.
- نشست پی: محاسبه و تحلیل نشست‌های ناشی از بارگذاری بر روی پی و تأثیر آن بر ساختمان.
- پایداری شیروانی‌ها: تحلیل پایداری شیروانی‌های خاک اطراف گودبرداری و پی.
- طراحی پی بر روی خاک‌های نرم: روش‌های تقویت خاک و طراحی پی بر روی خاک‌های نرم.
- طراحی پی برای ساختمان‌های بلند: ملاحظات خاص در طراحی پی برای ساختمان‌های بلند و سازه‌های خاص.
نکات مهم مبحث 7 در آزمون نظام مهندسی معماری
- درک محدودیت‌های سازه‌ای: معماران باید بدانند که طراحی معماری آن‌ها تا چه حد با محدودیت‌های سازه‌ای، به‌ویژه در بخش پی، سازگار است.
- تعامل با مهندس عمران: داشتن اطلاعات اولیه از مبحث هفتم به معماران کمک می‌کند تا در تعامل با مهندس عمران، بهتر بتوانند نیازهای پروژه را بیان کنند و به یک طراحی بهینه دست یابند.
- برآورد هزینه‌ها: آشنایی با مفاهیم پایه پی‌سازی به معماران کمک می‌کند تا برآورد بهتری از هزینه‌های اجرای پروژه داشته باشند.
- ایمنی ساختمان: درک اصول اولیه پی‌سازی، به معماران کمک می‌کند تا به طراحی ساختمان‌هایی با ایمنی بیشتر کمک کنند.
هدف از انتشار مبحث هفتم
- تعیین حداقل الزامات پی‌سازی: این مبحث حداقل استانداردهایی را که باید در طراحی و اجرای پی ساختمان‌ها در نظر گرفته شود، مشخص می‌کند.
- ایجاد یکپارچگی در طراحی: با تعیین استانداردهای یکسان برای طراحی پی، از ایجاد اختلاف نظر بین مهندسین و تضمین ایمنی ساختمان‌ها اطمینان حاصل می‌شود.
- بهینه‌سازی مصرف مصالح: با محاسبه دقیق نیاز به مصالح در پی، می‌توان از مصالح بهینه‌تری استفاده کرد و از هدر رفت منابع جلوگیری کرد.
- کاهش هزینه‌های ساخت: طراحی دقیق پی بر اساس بارهای وارد بر آن، منجر به کاهش هزینه‌های ساخت و نگهداری ساختمان می‌شود.
- تضمین عملکرد مناسب ساختمان: با در نظر گرفتن تمام عوامل موثر بر پی، می‌توان عملکرد مناسب سازه را در طول عمر مفید آن تضمین کرد.
تاریخچه ویرایش‌های مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان
- ویرایش اول (1369): اولین ویرایش مبحث هفتم، به‌صورت مختصر و کلی به موضوع پی و پی‌سازی پرداخت.
- ویرایش دوم (1388): در این ویرایش، مطالب مبحث هفتم به‌طور قابل‌توجهی گسترش یافت، اما همچنان برخی از اعداد و ارقام دقیق طراحی ارائه نشده بود.
- ویرایش سوم (1392): این ویرایش با تغییرات اساسی همراه بود و رویکرد طراحی از روش تنش مجاز به روش حالت حدی تغییر یافت. بسیاری از مباحث و بندهای ویرایش قبلی حذف و با مباحث جدید جایگزین شدند.
- ویرایش چهارم (1400): در این ویرایش، فصل جدیدی با عنوان “ژئوتکنیک لرزه‌ای” به مبحث اضافه شد و تغییراتی در بخش مطالعات شناسایی ژئوتکنیک ایجاد شد.
