مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان، به صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها اختصاص دارد. هدف اصلی این مبحث، کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها و افزایش بهره‌وری انرژی در بخش ساختمان است. با توجه به اهمیت روزافزون انرژی و تأثیر آن بر محیط زیست و اقتصاد، رعایت این مبحث در طراحی و ساخت ساختمان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
دانلود PDF مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان
درجهت سهولت دسترسی به محتوای مبحث 19 که مربوط به صرفه‌جویی در مصرف انرژی است، می‌توانید از طریق دکمه زیر فایل PDF این مبحث را دانلود کنید.
اهمیت مبحث نوزدهم
- بحران انرژی: با توجه به محدودیت منابع انرژی فسیلی و افزایش قیمت آن‌ها، صرفه جویی در مصرف انرژی به یک ضرورت تبدیل شده است.
- تغییرات اقلیمی: کاهش مصرف انرژی به معنای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و کمک به مقابله با تغییرات اقلیمی است.
- افزایش هزینه‌های انرژی: رعایت این مبحث به کاهش هزینه‌های انرژی برای ساکنین ساختمان‌ها کمک می‌کند.
- پایداری محیط زیست: ساختمان‌ها سهم قابل توجهی در مصرف انرژی دارند. با رعایت مبحث نوزدهم می‌توان به ساختمان‌های پایدار و سازگار با محیط زیست دست یافت.
- بهبود کیفیت زندگی: ساختمان‌های کم‌مصرف، محیطی با آسایش بیشتر و کیفیت هوای بهتر را برای ساکنین فراهم می‌کنند.
سرفصل های مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان
- کلیات
- تعاریف، گونه بندی ها و گروه بندی ها
- مقررات کلی طراحی و اجرا
- ضوابط اجباری
- روش تجویزی
- روش موازنه ای (کارکردی)
- روش نیاز انرژی ساختمان
- روش کارایی انرژی ساختمان
پیوست ها
- فهرست واژگان
- روش تعیین گروه اینرسی حرارتی ساختمان
- گونه بندی درجه انرژی (گرمایی_سرمایی) سالانه شهرهای ایران
- گونه بندی کاربری و گروه ساختمان ها
- برنامه زمانی بهره برداری ساکنین و عملکرد تجهیزات
- روش محاسبه ضریب کاهش انتقال حرارت طرح
- ضرایب هدایت حرارت مصالح متداول
- مقاومت حرارتی لایه های هوا و قطعات ساختمانی
- ضرایب انتقال حرارت جدارهای نورگذر و بازشوها
- سایه بان ها
- روش های محاسبه پل های حرارتی
- اطلاعات تکمیلی در خصوص تاسیسات الکتریکی
- استانداردها و آیین نامه های مرجع
بودجه بندی مبحث 19 برای آزمون ها
اجرا _ عمران:
- تعداد سوالات: معمولا یک سوال
- اهمیت: کم
نظارت عمران:
- تعداد سوالات: معمولا یک سوال
- اهمیت: کم
اجرا – معماری:
- تعداد سوالات:3-4 سوال
- اهمیت: متوسط
نظارت – معماری:
- تعداد سوالات:1-4 سوال، متغیر
- اهمیت: متوسط
| موضوع آزمون | تعداد سوالات |
| اجرا _ عمران: | حداکثر 1 سوال |
| نظارت عمران: | حداکثر 1 سوال |
| اجرا – معماری: | 3-4 سوال |
| نظارت – معماری: | 1-4 سوال |
نکات مهم مبحث 19 در آزمون نظام مهندسی عمران
- تعاریف و اصطلاحات: مفاهیمی مانند عایق حرارتی، راندمان انرژی، انرژی اولیه، انرژی ثانویه، و ضریب انتقال حرارت را به خوبی درک کنید.
- روش‌های محاسبه: با روش‌های محاسبه نیاز انرژی ساختمان، ضریب انتقال حرارت پوسته ساختمان و راندمان سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی آشنا شوید.
- عایق‌کاری حرارتی: به ضوابط عایق‌کاری حرارتی دیوارها، سقف‌ها، کف‌ها و پنجره‌ها توجه ویژه داشته باشید.
- سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی: با انواع سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی و راندمان آن‌ها آشنا شوید.
- تأمین آب گرم مصرفی: روش‌های مختلف تأمین آب گرم مصرفی و راندمان آن‌ها را بررسی کنید.
- روشنایی: ضوابط طراحی سیستم‌های روشنایی با بهره‌وری بالا را مطالعه کنید.
- انرژی‌های تجدیدپذیر: با انواع انرژی‌های تجدیدپذیر و روش‌های استفاده از آن‌ها در ساختمان آشنا شوید.
- روش‌های مختلف تعیین الزامات: روش‌های تجویزی، موازنه‌ای، نیاز انرژی ساختمان و کارایی انرژی ساختمان را بشناسید.
- جدول‌ها و نمودارها: جدول‌های ضرایب انتقال حرارت مصالح مختلف، نمودارهای سایه اندازی و … را به خوبی مطالعه کنید.
نکات مهم مبحث 19 در آزمون نظام مهندسی معماری
- طراحی پلان و حجم ساختمان: چگونگی تأثیر پلان و حجم ساختمان بر میزان انرژی مصرفی و روش‌های بهینه سازی آن.
- گشایش‌ها: طراحی مناسب پنجره‌ها، نورگیرها و سایر بازشوها برای استفاده حداکثری از نور طبیعی و تهویه طبیعی.
- سایه اندازی: تحلیل سایه اندازی ساختمان بر روی خود و ساختمان‌های مجاور و استفاده از آن برای کاهش بار سرمایشی.
- مصالح ساختمانی: انتخاب مصالح ساختمانی با خواص حرارتی مناسب برای کاهش انتقال حرارت.
- عایق‌کاری حرارتی: ضوابط عایق‌کاری حرارتی پوسته خارجی ساختمان (دیوارها، سقف‌ها، کف‌ها و پنجره‌ها) و اهمیت آن در کاهش مصرف انرژی.
- سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی: انتخاب سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی با راندمان بالا و مناسب با شرایط اقلیمی.
- روشنایی: طراحی سیستم‌های روشنایی با بهره‌وری بالا و استفاده از نور طبیعی.
- انرژی‌های تجدیدپذیر: بررسی امکان استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی در ساختمان‌ها.
- روش‌های شبیه‌سازی انرژی ساختمان: استفاده از نرم‌افزارهای شبیه‌سازی برای ارزیابی عملکرد انرژی ساختمان‌ها.
هدف از انتشار مبحث نوزدهم
- کاهش مصرف انرژی: کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها به معنای کاهش هزینه‌های انرژی برای ساکنین و همچنین کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلودگی هوا است.
- افزایش بهره‌وری انرژی: بهبود عملکرد انرژی ساختمان‌ها به گونه‌ای که با کمترین مصرف انرژی، بیشترین آسایش را برای ساکنین فراهم کند.
- ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر: تشویق به استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی در ساختمان‌ها.
- بهبود کیفیت محیط زیست: کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و انتشار آلاینده‌ها به محیط زیست.
تاریخچه ویرایش‌های مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان
- ویرایش اول: اولین ویرایش مبحث نوزدهم عمدتاً بر روی عایق‌کاری حرارتی پوسته خارجی ساختمان تمرکز داشت. با این حال، به دلیل عدم آمادگی کافی در جامعه مهندسی، این ویرایش به طور کامل اجرا نشد.
- ویرایش دوم: در این ویرایش، علاوه بر پوسته خارجی، به تاسیسات مکانیکی، روشنایی ساختمان و همچنین توصیه‌هایی برای طراحی ساختمان با هدف صرفه جویی در مصرف انرژی پرداخته شد.
- ویرایش سوم: ویرایش سوم با هدف تکمیل داده‌های حرارتی مرتبط با مصالح ساختمانی و فرآورده‌های جدید مانند شیشه‌های دوجداره، به بهبود عملکرد ساختمان‌ها در مصرف انرژی کمک کرد. همچنین، پیوست جامعی در ارتباط با سایه بان‌ها برای مناطق مختلف کشور به این ویرایش اضافه شد.
- ویرایش چهارم (آخرین ویرایش): آخرین ویرایش مبحث نوزدهم در سال 1399 منتشر شد. در این ویرایش، علاوه بر روش‌های طراحی تجویزی و موازنه‌ای، دو روش دیگر به نام‌های نیاز انرژی و کارایی انرژی نیز معرفی شد. همچنین، این ویرایش بر اهمیت شبیه‌سازی انرژی ساختمان و استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی تأکید بیشتری کرد.
