اگر شما از دوستاداران کتابهای نمایشنامه هستید، به خوبی میدانید که برای ورود به فضای ادبیات نمایشی با حسابی اهل مطلعه باشید.
نمایشنامه: تلفیق هنر و ادبیات
چنانچه شما جز اقلیتی باشید که برای سرگرمی کتاب میخوانند، باز هم پیشنهاد میکنیم لذتِ خواندن نمایشنامههای مشهورِ دنیا را از دست ندهید. شیرجه در دریای ادبیات نمایشی ارزشش را دارد. حتی اگر کتابخوان ماهری هم نباشید ادبیات با معجزهی نمایش، شما را در کوتاهمدت غرقِ خود خواهد کرد.
از مشاهیر بخوانیم!
اگر قرار است به تازگی خوانش آثار ادبیات نمایشی را شروع کنید بهتراست به نویسندهای متعهد و مطمئن در حوزه مورد علاقهتان رجوع کنید. این نکته از این نظر حائز اهمیت است که مواجههی اول شما با نمایشنامهخوانی محسوب میشود و میتواند لحظه زیبایی باشد که با انتخابِ اشتباه برای همیشه به باد برود! پس در ادامه به معرفی مشاهیری میپردازیم که امتحانِ نویسندگی را سالها است پس دادهاند و نمره قبولیشان هم به شدت بالا است!
ویلیام شکسپیر؛ مردِ تراژدیهای بیرقیب
امکان ندارد کمی به تئاتر علاقمند باشید و نام ویلیام شکسپیر به نظرتان ناآشنا بیاید. در اصل نه تنها نمایشنامههای تراژیکِ او بلکه تمام آثارش قابل توجه بودهاند. از شکسپیر به عنوان بزرگترین نمایشنامهنویس تاریخ انگلستان یاد میشود که به همین علت، در لیستِ پیشنهادی ما اولین جایگاه را دارد. با خوانش هملت، کتاب مکبث و کتاب لیرشاه متوجه میشوید که شهرت او بیدلیل نیست.
آنتوان چخوف؛ معجزه نمایشنامهنویسیِ روسیه
آنتوان چخوف پزشکی است از مشاهیر ادبیات روسیه که یدی طولانی در نوشتن نمایشنامه دارد. ترجمه آثارش به زبان پارسی از زمانهای قدیم، باعث اجراهای متنوعی از نمایشنامههای او در سراسر کشور شد. همچنین چخوف شهرت قابل توجهی بهخاطر چاپ مجموعه داستانهای کوتاهش دارد که البته در این متن نمیگنجد؛ اما جالب است بدانید کارنامه پربارِ او نشان دادهاست که امکان ندارد از خوانش قلم بینظیرش لذت نبرید و با او همراه نشوید. کتاب باغ آلبالو، کتاب مرغ دریایی و کتاب سه خواهر این مسئله را به وضوح نشان میدهند.
برتولت برشت؛ ارمغانی از ادبیات آلمان
برتولت برشت شاعر و نمایشنامهنویس آلمانی سومین نویسندهای است که باید تمامقد به او اعتماد کنید. یکی از مهمترین آثار او که در ایران هم بارها توسط کادر قوی بازیگری و کارگردانی به اجرا در آمده، نمایشنامه ننه دلاور و فرزندان او است.
ساموئل بَکِت؛ یک ایرلندیِ به تمام معنا
بعضی نویسندهها هستند که بیشتر با آثار شاخصشان معرفی میشوند؛ مثل همین آقای ساموئل بکت! اگر هم نمایشنامه در انتظار گودو را نخواندهاید مطمئنا اسمش را شنیدهاید. پردههایی که بکت از نمایش زندگی بشر رو میکند، معمولا کمی بدبینانه و همراه با طنزی تلخ بیان میشود.
ژان پل ساتر؛ ارمغانی از ادبیات فرانسه
ژان پل سارتر، فیلسوف و نویسنده، شیفته مکتب اگزیستانسیالیسم و منتقد بزرگ فرانسوی است. سارتر نویسندهایست که باید تمامقد به او اعتماد کنید. یکی از مهمترین آثار او که ترجمه اش توسط استادِ بی همتای تئاتر در ایران، حمید سمندریان صورت گرفته است، کتاب دوزخِ است. همچنین نمایشنامههای دیگری مانند کتاب مردگان بی کفن و دفن، و کتاب درباره نمایش از این نویسنده فیلسوف، ترجمه و به چاپ رسیده است.
تنسی ویلیامز؛ درخشش در ادبیاتِ امریکا
یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان ادبیات امریکا در قرن معاصر تنسی ویلیامز است. کتاب باغوحش شیشهای اثر مشهورِ او، در ایران به نام” اینجا بدونِ من” و با اقتباسِ بهرام توکلی تبدیل به فیلم سینمایی شدهاست. از دیگر آثارِ قابل توجه او میتوان به نمایشنامههای اتوبوسی به نام هوس و کتاب گریه روی شیروانی داغ اشاره کرد. تصاویرِ تنسی ویلیامز در اغلب آثارش نمادگرایانه و نزدیک به زندگی واقعی هستند. این تصاویر هرچند که تلخ باشند، نمادی روانشناسانه و زیرکانه از زندگی واقعیِ بشر در جامعه مدرن است.
بهرام بیضایی؛ ستودنی و باعثِ افتخار
بهرام بیضایی کارگردان و نمایشنامهنویسِ نامآشنای ایرانی است که تاکنون یک نمایشِ تلویزیونی و چهارده نمایشِ صحنهای را با کارگردانیِ خود به تلویزیون و صحنه تئاتر تقدیم نموده است. از معروفترین آثارِ او میتوان به کتاب سه بر خوانی، کتاب مرگ یزدگرد و کتاب سهرابکشی اشاره کرد که در وبسایت کتابانه موجود هستند.
محمد چرمشیر؛ شاعرِ صحنهها
محمد چرمشیر به طور قطع از نمایشنامهنویسان محبوبِ ایرانی است. آثارش بارها به چاپ رسیده و در صحنه بهترین سالنهای تئاتر درخشیده است. او که دانش آموخته رشته ادبیات نمایشی از دانشگاه تهران است، به عنوان پرکارترین نمایشنامهنویس ایرانی معرفی میشود. همچنین در حوزه بازخوانی نمایشنامههای خارجی نیز موفقیتهای بیشمار داشته و تعداد زیادی از تئاترهای مشهور با اقتباسِ او بهخوبی در ایران اجرا شدهاند. به عنوان مثال بازخوانیِ نمایشنامه یرما اثر لورکا با عنوان کتاب رقص مادیانها به قلمِ محمد چرمشیر بازنویسی شدهاست.
محمد یعقوبی؛ ستودنی و باعثِ افتخار
محمد یعقوبی نمایشنامهنویسِ ایرانی و سرپرست گروه تئاتر “اینروزها” است. زمستان ۶۶، یک دقیقه سکوت، خشکسالی و دروغ، تنها راه ممکن و نوشتن در تاریکی از درخشانترین آثار او به شمار میآید. میتوانید در وبسایت شخصیِ این نویسنده تصاویر بسیار جذابی از چگونگی اجرای نمایشنامههایش در سالهای گذشته تماشا کرده و همزمان تصمیم خود را برای خوانش این قلمِ ستودنی بگیرید.